Wenus z Kołobrzegu można już oglądać w Muzeum Oręża Polskiego. Figurka nazywana jest przez historyków i muzealników odkryciem stulecia.
Ma ponad 6 tysięcy lat i choć mierzy zaledwie kilkanaście centymetrów, to budzi ogromne zainteresowanie. O tym odkryciu muzeum poinformowało 13 czerwca, jednocześnie planując specjalną wystawę na okres późniejszy. Wielkie zainteresowanie na całym świecie sprawiło jednak, że Muzeum Oręża Polskiego postanowiło już teraz przygotować wystawę czasową poświęconą Wenus z Kołobrzegu już teraz. To efekt sławy tego eksponatu, który można oglądać w Pałacu Brunszwickich przy ulicy Armii Krajowej codziennie w godzinach od 9 do 18.
Przypomnijmy nieco historię całego odkrycia. W grudniu 2022 roku w dzielnicy Kołobrzegu – Podczele, została odkryta nietypowa kamienna figurka, która następnie trafiła w ręce śp. Waldemara Sadowskiego, członka Grupy Eksploracyjno-Poszukiwawczej Parsęta działającej przy Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. W świetle uzyskanych informacji miejsce odkrycia należy przyjąć za wiarygodne. Prezes grupy, Jan Orliński, pokazał w 2023 roku zabytek archeologowi Marcinowi Krzepkowskiemu z Fundacji Relicta, który potwierdził wyjątkowość znaleziska.O fakcie odnalezienia kamiennej figurki zostały niezwłocznie powiadomione właściwe służby konserwatorskie oraz dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.
Następnie eksponat trafił w ręce zespołu naukowców, którzy podjęli się jego przebadania. Ustalono również, że docelowo zabytek trafi do Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Obecnie w Muzeum Miasta Kołobrzeg (oddział MOP), są szykowane zmiany wystawy stałej mające na celu zaprezentowanie na niej zabytków związanych z pradziejami ziemi kołobrzeskiej. Wenus z Kołobrzegu, bo tak zostało nazwane odkrycie, będzie jednym z najstarszych zabytków na ekspozycji, a jednocześnie wyjątkowym w skali Europy Środkowo-Wschodniej znaleziskiem z obszaru Pomorza Zachodniego.
Niewielkich rozmiarów kamienna figurka pochodzi prawdopodobnie z okresu neolitu i ma ponad 6000 lat.Może być dziełem pierwszych rolników, którzy osiedlali się na żyznych ziemiach Pomorza Zachodniego, w tym przypadku w okolicach rzeki Parsęty. Na obecnym etapie badań nie można wykluczyć jednak jej jeszcze starszego datowania.
Kamienna figurka przedstawia stylizowaną postać kobiety, wykonaną z wapienia o beżowej barwie, z widocznymi w strukturze fragmentami muszli małżów, ślimaków oraz rurek wieloszczetów (serpul). Ma około 12 cm wysokości i została wykonana w sposób uproszczony, z naciskiem na ukazanie cech płciowych. Sylwetka jest dość masywna, o zniekształconych proporcjach. Kończyny górne są jedynie zarysowane, dolne – nieco rozstawione, lecz opracowane niezbyt szczegółowo. Twarz pozbawiona jest rysów – brak oczu, nosa, ust i uszu. Piersi zostały zakryte przez ugięte w łokciach ręce. Jednocześnie głowa oraz górna część tułowia są nieproporcjonalnie duże w stosunku do krótkich nóg. Na tylnej części widoczne są ślady formowania w okolicy nóg, prawdopodobnie powstałe w wyniku uderzania twardym narzędziem.
Na powierzchni figurki czytelne są wgłębienia wynikające z charakteru surowca, z którego została wykonana – stanowiące ślad obecności muszli małżów. Na wypukłych partiach ciała widać delikatne ślady wygładzenia, szczególnie w okolicach piersi i bioder, co może sugerować użytkowanie figurki (np. przechowywanie w opakowaniu wykonanym z materiału organicznego – np. skóry?). Tył postaci jest stosunkowo płaski, co może świadczyć o tym, że figurka była ustawiana pionowo lub przymocowywana do jakiegoś podłoża.
Schematyczne figurki antropomorficzne są powszechnie spotykane na stanowiskach neolitycznych z VI i V tysiąclecia p.n.e. na rozległych terenach położonych na południe i południowy wschód od Karpat. Podobne figurki odkrywane są na obszarze Anatolii oraz południowej Europy. Wenus z Kołobrzegu stanowi natomiast unikatowe znalezisko z obszaru Polski, gdzie na razie nie odnajdujemy analogii.
Neolityczne figurki Wenus wykonywano z gliny, znacznie rzadziej z surowca kamiennego, takiego jak piaskowiec, marmur czy wapień. Tradycyjnie uważa się je za symboliczne przedstawienie kobiecości i płodności. Mogły być one używane w rytuałach lub ceremoniach, mających na celu celebrowanie płodności, zapewnienie przetrwania i dobrobytu lokalnej społeczności. Stylizowana forma kołobrzeskiej Wenus zdradza wysoki kunszt artystyczny i pomimo prostoty formy wyróżnia się wyjątkowymi walorami estetycznymi.
